De afgelopen maanden was er veel te doen rond de sluiting van de abdijhoeve van Averbode. De afgelopen week kreeg Dryade de milieuvergunning en passende beoordeling uit 2015 in handen. We bekijken deze documenten in detail.
De abdijhoeve verkreeg de milieuvergunning voor de uitbreiding van de abdijhoeve met een 150-tal runderen op 12 februari 2015. Daarmee breidde de abdijhoeve uit tot 267 runderen en 35 varkens. De vergunning werd uitgereikt door de provincie Vlaams-Brabant. Het dossier werd opgemaakt door SBB consultants.
In de pers verscheen over de vergunningssituatie van de abdijhoeve het volgende:
“De beheerders van de boerderij kregen een brief van de Vlaamse Overheid met de mededeling dat ze uiterlijk in 2025 hun activiteiten moeten stopzetten, omwille van het nieuwe stikstofdecreet. Dat decreet werd in februari goedgekeurd door de Vlaamse regering.
Voor de uitbaters komt het nieuws als een donderslag bij heldere hemel, aangezien ze in 2015 nog investeringen deden om hun stikstofuitstoot terug te dringen. Een jaar voordien, kregen ze nog code oranje voor hun Programmatische Aanpak Stikstof (PAS). Wie meer dan 50 procent had, kreeg code rood en moest sluiten. ‘Wij zaten toen op 31 procent en kregen dus code oranje’, verklaart de abt.” (DS 23 april 2022)
Het vergunningsdossier spreekt dit tegen. Uit het dossier blijkt dat de abdijhoeve ook voor februari 2015 een impactscore van meer dan 50% had en rood was.
“Voor vermesting ondervindt er 0,44 hectare 9120 een invloed van meer dan 50% van de kritische last in de vergunde situatie. In de gewenste situatie is dit 0,17 hectare. Deze effecten worden beschouwd als significant negatief.” (pag. 40 passende beoordeling)
Dit blijkt ook uit de tabel die in het vergunningsdossier werd opgenomen.
Om ondanks een uitbreiding van de veestapel met een 150-tal koeien tot een verlaging van de ammoniakuitstoot te komen, worden in het vergunningsdossier een aantal emissiereducerende maatregelen voorgesteld. Door de uitbreiding zou de ammoniakuitstoot stijgen van 1.254 naar 1.588 kilogram. Het betreft 6 maatregelen waarvan drie maatregelen een becijferbare emissiereductie opleverden en drie andere maatregelen geen becijferbare emissiereductie.
De drie becijferbare maatregelen betroffen:
- Aanpassing van het veevoeder (de zogenaamde rantsoenmaatregel)
- Extra weidegang
- Dakisolatie met automatisch gecontroleerde natuurlijke ventilatie
Op het ogenblik dat het vergunningsdossier werd opgemaakt en de vergunning verleend werd, was nog geen lijst met officiële PAS-maatregelen gepubliceerd. Dat gebeurde pas in september 2015. Daarom baseerde consultant SBB zich op onderzoek over emissiereducerende maatregelen om deze maatregelen te selecteren en er een emissiereductie aan toe te kennen. Voor elke maatregel bedroeg de toegekende emissiereductie 15%.
Indien deze maatregelen in rekening werden genomen daalde de ammoniakuitstoot van 1.588 kilogram naar 1.187 kilogram.
Toen vanaf september 2015 de lijst met PAS-maatregelen gepubliceerd en regelmatig geactualiseerd werd en er meer onderzoek gebeurde, werden de maatregelen en reductiepercentages niet gevalideerd.
De rantsoenmaatregel haalde nooit de PAS-lijst omdat hij niet voldoende gewaarborgd kon worden. Er kon met andere woorden niet voldoende zekerheid verkregen worden dat hij correct toegepast werd.
Ook de maatregel met dakisolatie en ventilatoren haalde de PAS-lijst nooit. Een studie van het ILVO uit 2017 klasseerde hem een ‘categorie 2’ maatregel: ‘veelbelovende techniek die niet voldoende onderzocht werd of waarvan het reductiepotentieel altijd moeilijk te kwantificeren zal zijn’.
Een Nederlandse uitspraak van 11 maart 2021 van de Rechtbank van Noord-Nederland (ECLI:NL:RBNNE:2021:810) plaatste belangrijke kanttekeningen bij emissiereducties naar aanleiding van beweiden. In deze uitspraak uitte de rechter volgende bedenkingen:
- Er ontbreekt een onderbouwing van het effect van de afwezigheid van het vee in de stal op de emissie van de stal.
- Er ontbreekt een onderbouwing van de emissies die het vee in de wei veroorzaakt.
Het gevolg is dat de verschillende emissiereductiepercentages van 15% niet in aanmerking genomen mochten worden en dat de ammoniakuitstoot toch afklokte op 1.588 kilogram. Een aanzienlijke stijging ten aanzien van de vergunde situatie.
Aangezien de abdijhoeve vlakbij het Habitatrichtlijngebied “Averbode Bos en Heide” gelegen is, betekende dit een bijkomende belasting. De abdijhoeve was rood en werd nog roder. Dit is in strijd met het verslechteringverbod opgenomen in artikel 6 lid 2 van de Habitatrichtlijn en artikel 36ter van het Natuurdecreet.
Ondanks het feit dat de emissiereducerende maatregelen één voor één sneuvelden greep de overheid niet in. De natuur boerde verder achteruit.
Pingback: De abt van Averbode nam een loopje met de waarheid - Dryade