Bond Beter Leefmilieu, Natuurpunt, WWF, Velt en Dryade stellen vandaag de Vlaamse regering in gebreke. De Vlaamse pesticidenreglementering schendt al meer dan tien jaar de Europese habitat- en pesticidenrichtlijn. In belang van burger en natuur moeten er dringend omvangrijke bufferzones komen rond huizen, scholen, crèches en natuur- en waterwingebieden. Naar schatting wordt zo 35% van Vlaanderen pesticidenvrij. De organisaties geven de Vlaamse regering een maand om de Vlaamse regels in lijn te brengen met de Europese regelgeving.
Vandaag stellen de vijf natuur- en milieuorganisaties de Vlaamse regering in gebreke omdat de Vlaamse pesticidenreglementering in strijd is met de Europese pesticidenrichtlijn. “België is na Nederland de grootste pesticidenverbruiker van Europa,” zegt Iliana Janssens van WWF.
De afgelopen jaren verscheen meer en meer onderzoek over de ruime verspreiding van pesticiden en hun nefaste invloed op natuur en gezondheid. “Recent stelde het 3xG-onderzoek van VITO hoge waarden van pesticiden vast bij Vlaamse kinderen. Onderzoek in Duitse en Nederlandse natuurgebieden toont aan dat het aantal insecten op 27 jaar tijd met 75% verminderde. Overmatig pesticidengebruik blijkt één van de hoofdoorzaken,” verduidelijkt Jos Ramaekers van Natuurpunt.
De natuur- en milieuverenigingen hebben drie eisen voor de Vlaamse regering. In de eerste plaats vragen ze een effectenbeoordeling voor pesticidengebruik in of nabij habitatrichtlijngebieden. Zo’n beoordeling houdt in dat pesticiden enkel gebruikt mogen worden op voorwaarde dat de natuur er niet onder lijdt. Europa eist al sinds 2004 zo’n beoordeling voor alle activiteiten die mogelijk een impact hebben op de kwaliteit van die natuurgebieden.
Daarnaast legt de Europese pesticidenrichtlijn maatregelen op om het pesticidengebruik te verbieden of verminderen in waterwin- en Natura 2000-gebieden. Dit is essentieel om de waterkwaliteit en de natuur te beschermen. De verplichting bestaat sinds 2011 maar de Vlaamse regering liet na het nodige te doen. De Franse Raad van State verplichtte Frankrijk in 2021 deze maatregelen te nemen. De organisaties eisen dezelfde maatregelen van de Vlaamse regering.
Tot slot moeten er ruimere bufferzones komen om de effecten op waterleven, mens en natuur te minimaliseren. De bufferzones zijn vandaag gebruikelijk 1 tot 10 meter breed, wat onvoldoende is. Recent onderzoek toont namelijk dat pesticiden verspreid worden tot 2 à 3 kilometer. Ook hier werd Frankrijk door de Raad van State gedwongen om ruimere bufferzones in te stellen.
“Rekening houdend met de oppervlakte van natuur- en waterwingebieden en de ruimtelijke versnippering in Vlaanderen, mikken we op minstens 35% van het Vlaamse grondgebied pesticidenvrij”, stelt Heleen De Smet van Bond Beter Leefmilieu.
Vandaag gaat de ingebrekestelling aan de Vlaamse regering op de post. Ze krijgt een maand om in te stemmen met effectenbeoordeling, reductie en verbod en bufferzones. Zoniet volgt een Pesticidenzaak. De jarenlange en flagrante inbreuk op de Europese richtlijnen en de rechtspraak van de Franse Raad van State tonen dat de organisaties een solide zaak hebben.